به نقل از «دانا»

گوشه‌ای از سلوک پیر جماران با مردم/ جعفری: امام(ره) هیچ‌گاه محافظ شخصی نداشت

تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۲۴۲۴۹۳

سرتیم حفاظت بیت امام(ره) می‌گوید مردم، بیشترین اهمیت را برای امام(ره) داشتند. او در گفت‌وگویی با تسنیم از خاطراتش در بیت ایشان و گوشه‌ای از سلوک بنیانگذار انقلاب اسلامی گفت.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ انتشارات سوره مهر اخیراً کتابی با عنوان «دارساوین»، شامل خاطرات فتح‌الله جعفری، سرتیم حفاظت بیت امام(ره)، را منتشر و روانه بازار کتاب کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«دارساوین» از چند وجه قابل توجه و حائز اهمیت است؛ نخست آنکه اصل و مبنای کتاب براساس یادداشت‌های روزانه جعفری است. جعفری که از نوجوانی عادت به یادداشت‌نویسی دارد، در مجموعه یادداشت‌هایش مربوط به سال‌های 52 تا 59، که محور این کتاب قرار گرفته است، به موضوعاتی اشاره می‌کند که نه تنها از نظر سیاسی اهمیت دارد، بلکه برای علاقه‌مندان به موضوعات فرهنگی و اجتماعی در گذر زمان هم خواندنی است. اما شاید جذاب‌ترین بخش کتاب حاضر، یادداشت‌های روزانه‌ای است که جعفری از بیت امام(ره) و زمانی که سرتیم حفاظت بود،‌ نوشته است. در این دسته از یادداشت‌ها، حوادث مربوط به بیت امام(ره)، دیدار مسئولان با ایشان، حاشیه‌هایی که در دیدارهای مردمی رخ داده است و... از جمله موضوعاتی است که مطرح می‌شود.

 به مناسبت انتشار این اثر با فتح‌الله جعفری به گفت‌وگو پرداخت. جعفری در این گفت‌وگو به عادت یادداشت‌نویسی اشاره کرده و می‌گوید که بخشی از یادداشت‌هایش مربوط به سال‌های پیش از انقلاب است که در آن، محرومیت روستاها از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منعکس شده است. بخش دیگر این گفت‌وگو به خاطرات جعفری از بیت امام(ره)، زمانی که سرتیم حفاظت از بیت بود اختصاص دارد. او می‌گوید که امام(ره) هیچ‌گاه محافظ شخصی نداشت و هرکس این ادعا را بکند، دروغ گفته است. خاطرات شیرین و درس‌هایی که او از سلوک امام(ره) در قبال مردم داشت، بخش دیگر این گفت‌وگو را تشکیل می‌دهد. جعفری می‌گوید مردم، بیشترین اهمیت را برای امام(ره) داشتند، ایشان پس از اینکه کمی کسالتشان در بیمارستان برطرف شد، به عیادت دیگر بیماران رفتند. مشروح گفت‌وگوی تسنیم با راوی «دارساوین» به این شرح است:

 آقای جعفری، کتاب «دارساوین» براساس یادداشت‌های روزانه شما شکل گرفته و نوشته شده است. این یادداشت‌ها، چنان که از مطالب کتاب برمی‌آید، از دوران کودکی شما آغاز شده و تا همین الآن ادامه دارد. عادت به یادداشت‌نویسی معمولاً در میان سران و افرادی بوده که در مقام‌های عالی‌رتبه کشور بوده و هستند. عمده یادداشت‌هایی که در طول تاریخ ایران باقی مانده مربوط به این قشر است. عادت به یادداشت‌نویسی چطور در شما ایجاد شد؟ آیا این موضوع یک سابقه خانوادگی دارد؟

این کتاب که به همت سعید علامیان نوشته شده، مبتنی بر یادداشت بود. علامیان وقتی متوجه شد که یادداشت‌هایی از دورانی که سرتیم حفاظت بیت امام(ره) را برعهده داشتم، نوشته‌ام و هنوز در دست هست، بسیار علاقه‌مند شد که روی این خاطرات کار کند. در حال حاضر نیز این عادت یادداشت‌نویسی را دارم و ادامه‌ داده‌ام. تمام جزئیاتی که از سال 52 تاکنون در زندگی و حرفه‌ام رخ داده، در این یادداشت‌ها ذکر شده است؛ از عملیات‌ها گرفته تا دیدارهایی که با مقامات کشور جهت ارائه گزارش از وضعیت جبهه‌ها داشتم و ... . «دارساوین» متکی بر یادداشت است به همین دلیل من به عنوان راوی برای روایت خاطرات محدود شده بودم و دستم بسته بود.

من از دوران پیش از انقلاب کار یادداشت‌نویسی را آغاز کرده بودم. وقتی با پدرم به روستاهای مجاور می‌رفتیم، از وضعیت اجتماعی و فقر مردم می‌نوشتم و هیچ‌وقت هم این یادداشت‌ها را از خانه بیرون نمی‌بردم و همیشه در صندوقچه‌ای نگهداری می‌کردم. شما در آن موقع جاده آسفالت نمی‌دیدید. پدرم گله‌دار بود و ما وقتی که بچه بودیم به همراه گله از این روستا به روستای دیگری می رفتیم. تمام جاده‌های اطراف مال‌رو بود و شما اصلاً جاده آسفالت نمی‌دیدید. گاهی یک کیسه برنج یا گندم همراه بود، بارها دیده بودم که افرادی می‌آمدند و التماس می‌کردند که یک کیلو از این برنج یا گندم را به آنها بدهیم. اینقدر فقر میان مردم زیاد بود، اما صدای مردم روستا به گوش کسی نمی‌رسید. روستاهای اطراف نه برق داشتند، نه آب و نه امکانات. من یادداشت‌های خوبی در این زمینه داشتم.

سپاه دانش در آن موقع به روستاها می‌آمد که بیشتر هم فساد می‌کردند و رشوه می‌گرفتند. وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم خیلی بد بود. بعضی از روستاها حمام و مسجد نداشتند، اسمشان مسلمان بود اما آداب مسلمانی را اجرا نمی‌کردند، چون اطلاعی نداشتند. مردم سواد آنچنانی هم نداشتند. من این وضعیت را که می‌دیدیم خیلی به فکر فرو می‌رفتم و دلم می‌سوخت. ما در اصفهان زندگی می‌کردیم و از امکانات زندگی خوبی بهره‌مند بودیم، اما عامه مردم به این شیوه روزگار می‌گذراندند. از دوران دبستان، زمانی که کلاس دوم یا سوم دبستان بودم، این موضوعات را در یادداشت‌های روزانه می‌نوشتم.

التماس برای یک کیلو گندم

من چهار برادر بزرگتر از خودم داشتم که همگی بی‌سواد بودند. پدر و مادرم هم بی‌سواد بودند. پدرم کارگر داشت که هرکدام سالیانه 500 تومان حقوق می‌گرفتند و هزینه لباس و غذایش هم با پدرم بود. بعضی از کارگرها هم صرفاً برای غذا و لباس برای پدرم کار می‌کردند، یعنی وضع مالیشان آنقدر بد بود که به حقوق فکر نمی‌کردند و تنها به گذران مایحتاج روزانه می‌اندیشیدند. یک عده دیگر هم بودند که سواد مکتبی داشتند که مباشر بودند و قراردادها را می‌نوشتند. پدرم خیلی زمین کشاورزی می‌خرید و مرتباً قرارداد می‌بست. کسانی که قراداد می‌بستند یا روحانی محل بود یا مباشر بودند که برای نوشتن یک قرارداد حدود یک ساعت زمان صرف می‌کردند که اغلب اغلاطی در این قراردادها دیده می‌شد. خاطرم هست یک روز صبح زود به دنبال یکی از این مباشرها رفتم که سواد اندکی داشت اما توانایی نوشتن داشت. او باید می‌آمد تا قراردادی برای پدرم بنویسد. روز سردی بود و او با تلخی قبول کرد که بیاید. این حرکت او سبب شد که من به این فکر بیفتم که باسواد شوم و با خودم فکر کنم که چرا باید برای خط نوشتن محتاج دیگران باشیم. این موضوعات من را اذیت می‌کرد. به همین دلیل تصمیم گرفتم که باسواد شوم و این موضوع را با پدرم مطرح کردم که او هم استقبال کرد.

آشنایی با دنیای کتاب

دامداری و کشاورزی برای خانواده‌ام خیلی اهمیت داشت، به همین دلیل دیگر برادرانم با وجود داشتن استعداد، سواد نداشتند. پدرم با طرح این موضوع استقبال کرد و گفت که از عید برو، اول سال تحصیلی را عید می‌دانست نه مهرماه! اشتیاق زیادی در دل برای رفتن به مدرسه و تحصیل داشتم. صبح اول عید رفتم مدرسه و دیدم که مدرسه تعطیل است! تا چهاردهم فروردین‌ماه صبر کردم تا مدرسه‌ها باز شود. خاطرم هست که معلم از من نامم را پرسید، گفتم: فتح‌الله. نام خانوادگی‌ام را پرسید، گفتم: نمی‌دانم. تا آن روز نام خانوادگی‌ام را نمی‌دانستم. بچه‌های فامیل که در همان کلاس بودند گفتند که نام خانوادگی‌اش، جعفری است. مدرسه یک کلاس داشت و همه سنی در این کلاس بودند. فضای ما به این صورت بود و اصلاً آشنایی با فضای درس و مدرسه نداشتیم. من نه کتابی داشتم و نه دفتری، کتاب و دفترم را از مدرسه به رایگان گرفتم. دیدم دیگر بچه‌ها تا نیمه کتاب را خوانده‌اند و من تازه اولین صفحه را باید می‌خواندم، آنجا متوجه شدم که مدارس در مهرماه باز می‌شوند نه بعد از عید. به هر حال، مشغول به تحصیل شدم و علاقه‌مند هم بودم و خودم را به دیگر دانش‌آموزان رساندم و با معدل 20 قبول شدم. بعد از آن اراده کردم که همه خطوط را یاد بگیرم تا بتوانم کارهای پدرم را انجام دهم. خط‌های قدیمی خیلی سخت بود، اما کم‌کم روی قراردادهای پدرم کار می‌کردم و با کمک معلم مدرسه، کلمات را یکی یکی می‌خواندم.... بعد از آن تصمیم گرفتم که کارهای مهمی که انجام می‌شد، مانند قراردادهای پدرم، را در دفتری بنویسم، عادت به نوشتن از همین‌جا شروع شد.

کلاس پنجم که شده بودم دیگر یادداشت‌نویسی برایم به عادت تبدیل شده بود؛ از اتفاقات روزمره تا ماجراهای خاصی که گاه رخ می‌داد، همه را می‌نوشتم. اتفاق جالبی که برایم رخ داد و چشمم را باز کرد، آشنایی با کتابخانه مدرسه بود که آقای طباطبایی مسئولیتش را برعهده داشت. خلاصه این داستان‌ها و مطالب مهمش را هم در دفتری که برای یادداشت‌نویسی خریده بودم، می‌نوشتم. در دوره دبیرستان با کتاب و نوشتن بیشتر آشنا شدم، کتاب‌های دکتر شریعتی را در آن زمان خواندم.

 در این زمان کسی شما را راهنمایی می‌کرد که فلان کتاب را بخوانید؟

دبیرستان که وارد شدیم، معلمی داشتیم به نام آقای سعادت که خیلی راهنمایی می‌کرد. در محل خودمان هم طلبه‌ای به نام سیدرضا میرلوحی بود که عناوین تعدادی از کتاب‌ها را با عنوان فهرست کتاب‌های واجب به ما داد. من هم با کمک برادرم این کتاب‌ها را تهیه می‌کردم. مطالب مهم این کتاب‌ها را هم یادداشت می‌کردم.

 در کتاب اشاره کردید که یادداشت های مربوط به بیت امام(ره) را به بیت تحویل دادید و بعد از گذشت چند سال، توانستید آنها را پیدا کنید. این یادداشت‌ها مربوط به چه موضوعاتی بودند؟ در بیت امام(ره) حتماً اتفاقات و حوادثی رخ داده که به لحاظ امنیتی طبقه‌بندی می‌شود. آیا همه این یادداشت‌های شما که به این موضوعات اختصاص دارد، در این کتاب آمده است؟

در بیت امام(ره) مطالب متعددی از جمله نامه افراد مختلف و... می‌آمد که همه به دفتر ارجاع داده می‌شد. حضرت امام(ره) نامه‌ها را تحویل نمی‌گرفتند و این همیشه برای من سؤال بود که چرا خود ایشان نامه‌ها را تحویل نمی‌گیرند. بعدها به این نتیجه رسیدم که شاید از این نظر بود که اگر تحویل می‌گرفتند، مکلف به خواندن و انجام می‌شدند که ممکن بود در کار دیگر بخش‌ها و سیستم حکومتی تداخل ایجاد شود. دفتر بیت، نامه‌ها را می‌خواند و به قسمت‌های دولتی ارجاع می‌داد، این در حالی بود که اگر امام(ره) ارجاع می‌دادند امکان داشت که به نوعی از سوی مسئولان توصیه و سفارش برداشت شود، از این جهت ایشان نامه‌های افراد را تحویل نمی‌گرفتند. ایشان برای هیچ کس سفارشی نمی‌کردند، حتی فرموده بودند که اگر از طرف من سفارشی آمد، به دیوار بکوبید؛ سفارش بی سفارش. در یکی از دیدارها که خانمی با اصرار نامه‌ای به امام(ره) تحویل داده بود، ایشان ناراحت شده بودند.

در آن زمان من چند نوع یادداشت داشتم، بخش اول به دیدارها و اتفاقاتی اختصاص دارد که در بیت امام(ره) رخ می‌داد. بخش دیگر، فهرست افرادی بود که در آنجا کار می‌کردند و تعیین پست آنها برعهده من بود. بخش دیگری به ملاقات‌کنندگان اختصاص داشت. یادداشت‌هایی را که مربوط به بیت بود، همه را به دفتر بیت تحویل دادم. یک‌سری از یادداشت‌هایم دیگر برنگشت. دفترهایی هم بود که پراکنده یادداشت کرده بودم، تدوین کردم و توانستیم روی این یادداشت‌ها کار کنیم. هر اتفاقی که در آنجا رخ می‌داد، مهم بود. تلاش کردم هرآنچه در بیت امام(ره) در طول مسئولیتم رخ داده بود، در کتاب بیاورم.

 آقای جعفری شما در یکی از مسئولیت‌های حساس پس از پیروزی انقلاب اسلامی بودید. روزهای بسیاری در بیت امام(ره) و در جوار ایشان به انقلاب خدمت کردید. بزرگترین درسی که از این روزها و از مصاحبت با امام(ره) گرفتید، چه بود؟

تلاطم و شلوغی بیت امام(ره) و گرفتاری‌های مردم پس از انقلاب برای تیم حفاظت خیلی اهمیت داشت و هرگاه این اتفاق می‌افتاد، حساسیت کار بیشتر می‌شد. از سوی دیگر، به دلیل مسئولیتی که داشتم در جریان امور قرار می‌گرفتم. یکی از مسائل خیلی مهم در آن  مدت، دیدار امام(ره) با علما و شخصیت‌ها بود. ایشان یک روز تصمیم گرفتند که به دیدار آیت‌الله مرعشی، آیت‌الله گلپایگانی و ... بروند، آن هم در کوچه‌های تنگ قم. زمانی که امام(ره) از بیت خارج می‌شدند معمولاً اتفاقی نمی‌افتاد و هیچ خبری نبود، اما مشکل از زمان بازگشت شروع می‌شد. وقتی مردم می‌فهمیدند که امام(ره) در کوچه است، ازدحام می‌شد و کار را برای ما سخت می‌کرد؛ به همین دلیل ما پی در پی ماشین‌ها را عوض می‌کردیم تا نفهمند که امام(ره) در کدام ماشین هستند.

هیچ چیز برای امام(ره) به اندازه مردم اهمیت نداشت

یکی از اتفاقات خیلی مهم که در آن زمان رخ داد،‌ تشییع آیت‌الله مفتح بود. وقتی مردم فهمیدند امام(ره) به تشییع شهید مفتح آمده‌اند، مراسم را رها کردند و به دنبال دیدار با امام(ره) بودند. شلوغی جمعیت به اندازه‌ای بود که نگران بودیم ماشین به مردم صدمه بزند. امام(ره) با دیدن این قبیل صحنه‌ها ناراحت می‌شدند و می‌گفتند که چرا مردم را به عقب هل می‌دهید؟ مردم برای امام(ره) خیلی اهمیت داشتند، هیچ چیز برای امام(ره) به اندازه مردم اهمیت نداشت. اما جالب‌ترین نکته مدتی که من در خدمت امام(ره) بودم، توجه ایشان به مردم در زمان بیماری‌ و بستری شدنشان در بیمارستان بود. ایشان به محض اینکه اندکی در خود احساس بهبودی کردند، به ملاقات دیگر بیماران رفتند. این حرکت ایشان برای من جالب و عجیب بود.

خاطره جالب نگهبان از امام(ره)

یکی دیگر از خاطرات جالب، مربوط به زمانی است که ایشان تازه از بیمارستان مرخص شده بودند و به دربند آمده بودند. یک نگهبان پشت در اتاق امام(ره)، یک نگهبان سر کوچه بود و یک نگهبان هم معمولاً در پشت بام بودند. تعداد ما هم نسبت به زمانی که در قم بودیم، خیلی محدود بود. در آن شب ناگهان صدای تیر در خانه پیچید. ما همه به سمت اتاق امام(ره) رفتیم. دیدیم که آقای عباس کلوندی که بعداً با شهدای عرفه شهید شد و آن شب نگهبانی پشت در اتاق امام(ره) را برعهده داشت، در زمان تعویض اسلحه ناگهان تیری از اسلحه‌اش خارج می‌شود و خوشبختانه به سقف اصابت می‌کند. نگران شدم، چون امام(ره) تازه عمل قلب انجام داده بودند و این صدا ممکن بود به ایشان آسیب برساند. با وجود این، اولین سؤال امام(ره) این بود که آیا حال نگهبان خوب است یا نه؟ وقتی متوجه شدند مشکلی پیش نیامده، فرمودند الحمدلله. من این خاطره را زمان جنگ برای نیروهای ارتش که قبلاً افسر گارد بودند، تعریف کردم. آنها می‌گفتند که اگر در زمان شاه این اتفاق حتی در پشت دیوارهای کاخ هم رخ می‌داد، نگهبان بدون شک اعدام می‌شد.

امام(ره) محافظ شخصی نداشت

این قدرت ایمان امام(ره) بود. رفتار امام(ره) با مردم برایم جالب بود. امام(ره) فوق‌العاده با مردم مهربان بودند و با صمیمیت با مردم صحبت می‌کردند. اصلاً چنین چیزی در امام(ره) وجود نداشت که بگوید من قدرت اول هستم، ایشان همواره قدرت خود را در مردم می‌دیدند. تمرکز کار ما بر حفاظت از موقعیت بود، یعنی دیدارهای پرشور و رفت و آمدها را کنترل می‌کردیم، اما خود امام(ره) اعتقادی به حفاظت نداشتند.

 گویا امام(ره) محافظ شخصی هم نداشتند.

نه اصلاً. امام(ره) هیچ وقت حفاظت شخصی نداشتند. اصلاً حفاظت را قبول نداشتند، حفاظتی هم برای امام(ره) نبود. تیم حفاظت مأموریت نگهبانی و مراقبت از بیت را برای ایجاد نظم، کنترل رفت‌وآمدها و ... داشت. هرکسی هم ادعا کند که محافظ شخصی امام(ره) بوده دروغ گفته است.

گوشه‌ای از سلوک امام(ره) با مردم

خاطرم هست امام(ره) فرمودند که می‌خواهند به زیارت حرم حضرت معصومه(س) بروند. ما هم سریع مسیر را برای رفتن ایشان آماده کردیم، مطابق همیشه در ابتدا هیچ خبری از ازدحام مردم نبود. حرم هم خلوت بود و فقط خادم‌ها بودند، امام از دری که مقبره آقای بروجردی هست، وارد شدند، دو رکعت نماز خواندند و زیارت کردند. زمان بازگشت دیدم از شلوغی جمعیت بازگشتن به بیت امکان‌پذیر نیست. مردم متوجه شده بودند که امام(ره) به حرم آمده‌اند، جمعیت موج می‌زد. از حرم تا پل آهنچی مملو از جمعیت بود. ما به سختی در را باز کردیم، امام به سختی توانستند سوار ماشین شوند. حتی شلوغی به حدی بود که عمامه حاج احمد آقا افتاد و ایشان هم به سختی توانستند سوار ماشین شود. در این جمعیت عظیمی که برای دیدار امام(ره) می‌آمدند، امکان داشت هر اتفاقی رخ دهد.  به طور مثال در آن روز که ایشان از پشت‌بام با مردم دیدار کردند، جمعیت به اندازه‌ای بود که هر اتفاقی محتمل بود، ولی سلوک امام(ره) به این صورت بود که همواره با مردم باشد.

منبع:تسنیم

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۲۴۲۴۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معاون وزیر راه در پاسخ به جماران: از خاک هرمز و ابوموسی در اجرای طرح های نهضت ملی مسکن استفاده نمی شود

گروه اقتصاد و درآمد: معاون وزیر راه و شهرسازی ضمن تکذیب اخبار منتشر شده درخصوص استفاده از خاک جزایر هرمز و ابوموسی در اجرای طرح های نهضت ملی مسکن، تصریح کرد: کشور ما منابع سرشاری دارد و از آنجا که در جای جای آن این منابع در دسترس هستند، به صرفه نیست که از این جزیره برای ساخت مسکن ملی، خاکی منتقل شود. قطعا حداقل در حوزه طرح های بازآفرینی ما چنین برنامه ای نداشته ایم.

به گزارش جماران، محمد آئینی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران، که در نشست خبری اولین گردهمایی گروه های مردمی و جهادی با وزارت راه و شهرسازی (بازآفرینی شهری، مسکن و راه روستایی) و دومین نشست تقدیر از برترین فعالیت ها در نوسازی مسکن و بازآفرینی شهری ، جایزه ملی بم، سخن می گفت، اظهار کرد: بیش از ۵۴۶ شهر بسته‌های تشویقی شهرسازانه را در بافت های فرسوده اجرا می‌کنند؛ به طوری که آمار صدور پروانه در سال های پس از انقلاب نشان می‌دهد سال ۱۴۰۲ رکورد نوسازی در محدوده بافت‌های فرسوده شکسته شد.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران اظهارداشت: از ابتدای دولت سیزدهم نگاه ما در حوزه بازآفرینی نگاه مردمی سازی بوده است. نوسازی مسکن باید توسط مردم، سازندگان بخش خصوصی، تعاونی ها و گروه های جهادی صورت گیرد. نظارت هم توسط دولت و اعضای سازمان نظام مهندسی انجام می شود.

وی با یادآوری اینکه وزارت راه و شهرسازی بیشترین بدنه اجتماعی و بیشترین ارتباط با مردم دارد و موفقیتها در این وزارتخانه در افزایش سرمایه اجتماعی تاثیرگذار خواهد بود، افزود: در محدوده بافت های فرسوده 2 میلیون و ۷۰۰ هزار بنای ناکارآمد و فرسوده وجود دارد. این بناها جان هموطنان ما را در ۶۹۰ شهر به خطر انداخته است. بنابراین ما نوسازی را در اولویت قرار دادیم؛ زیرا موضوع جان انسان ها است. داغ زلزله بم هنوز برای ما تازه است و می خواهیم هیچگاه داغ دیگری بر دل ما ننشیند و یک شبه جمع زیادی از همطونانمان را از دست ندهیم.

 

در ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بنای ناپایدار ۱۰ میلیون نفر سکونت دارند

آیینی با بیان اینکه در این ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بنای ناپایدار حدود ۱۰ میلیون نفر سکونت دارند، اضافه کرد: این وسعت شامل ۱۶۷ هزار هکتار، ۶۰۰۰ محله و ۳۰۰ هزار کوچه است. ساکنان این مناطق دچار بدمسکنی هستند و توان نوسازی ندارند. حتی اگر وام ارزان به این افراد بدهیم امکان پرداخت اقساط ندارند، زیرا اگر پول داشتند در بافت فرسوده زندگی نمی کردند. این چالش اول ما است. ما به آنها می گوییم نگران نباشید؛ ما شما را به سازندگان و کسانی که توان مالی، توان اجرایی و توان فنی دارند وصل می کنیم. اینجا با چالش دوم مواجه می شویم؛ زیرا سازندگان حاضر به نوسازی در محلات فرسوده نیستند؛ زیرا برای آنها بازدهی اقتصادی ندارند.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران راهکار شرکت بازآفرینی برای چالش دوم یعنی تشویق سازندگان به نوسازی بافت های فرسوده گفت: چهار چالش نوسازی در سند تحول دولت آمده است. راهکار این است که ما با بسته های تشویقی مختلف، سرمایه گذاران را ترغیب به نوسازی کنیم.

تخفیف ۵۰ درصدی در پروانه نوسازی، یک طبقه تراکم بیشتر خبرهای خوب در محرومیت زدایی از بافت های فرسوده

وی با بیان اینکه بیش از ۵۴۶ شهر بسته های تشویقی شهرسازانه را اجرا می کنند، توضیح داد: بررسی آمارهای صدور پروانه نشان می دهد سال ۱۴۰۲ رکورد نوسازی در محدوده بافت های فرسوده در بعد از انقلاب شکسته شد. گام اول را با همکاری بسیج مستضعفان و بسیج سازندگی برداشته ایم و تا کنون ۴۶۷ حلقه میانی ایجاد کردیم و در محلات هدف بازآفرینی به ارایه خدمات می پردازند. این اتفاق جدیدی است که قصد داریم این تعداد را به ۲۰۰۰ حلقه برسانیم و به زودی شاهد خبرهای خوبی در محرومیت زدایی از بافت های فرسوده خواهیم بود.

گردهمایی سراسری گروه های جهادی برای نوسازی بافت های فرسوده

وی اعلام کرد: در روزهای یکشنبه و دوشنبه(16 و 17 اردیبهشت ماه) گردهمایی سراسری گروه های جهادی را برای نوسازی بافت های فرسوده برگزار خواهیم کرد. در این پویش، مردم را برای چگونگی نوسازی منازلشان در بافتهای فرسوده و نحوه و قوانین مشارکت با سرمایه‌گذاران آشنا می‌کنیم.

آیینی در ادامه این نشست با اشاره به سختی رفت و آمد در بخشی از بافت های فرسوده به دلیل باریک بودن کوچه ها گفت: این موضوع باعث شده ارایه خدماتی مانند اورژانس و آتش نشانی در این مناطق با مشکلاتی مواجه باشد. قصد داریم این کوچه ها را به کوچه‌های شش متری و هشت متری تبدیل کنیم. تجمیع پلاک ها نیز در دستور کار است. در این زمینه انشعابات آب و برق و گاز و تلفن محفوظ است و دستگاه های خدمات رسان حق ندارند مبلغ جدیدی بابت انشعابات از ساکنان بافت های ناکارآمد دریافت کنند. همچنین پرونده های ایجاد انشعاب نیز و استعلامات جدید نیز باید خارج از نوبت بررسی شوند.

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه از 2 میلیون و ۷۰۰ هزار بنای ناپایدار از سال ۱۳۸۴ تا کنون بیش از یک میلیون و ۵۰ هزار واحد ساخته شده و ۷۳ هزار پروژه در دولت سیزدهم احداث شده است؛ اضافه کرد: امروز از مرز ۲۶۶ هزار پروانه در محدوده بافت های فرسوده عبور کردیم و در دولت سیزدهم ۸۲ هزار و ۴۸۵ واحد تکمیل و به بهره‌برداری رسیده است.

اولویت ما تجمیع است، مردم را برای تجمیع و نوسازی بافتها ترغیب کنید

به گزارش جماران، آیینی در ادامه این نشست خبری درخصوص همایش مشترکی که قرار است با اعضای بسیج مشارکت کننده در طرح بازآفرینی بافتهای فرسوده برگزار شود، ادامه داد: در این گردهمایی دو روزه ، در روز اول سه برنامه توجیهی برای سرحلقه‌های نوسازی داریم که آنها را به لحاظ تخصصی با نحوه مذاکره و تبیین حقوق ساکنان آشنا می‌کنیم. یک جلسه برای تسهیلات بانکی و مشوق های بانکی، یک جلسه برای مشوق های نوسازی و جلساتی نیز برای توجیه سرحلقه ها برگزار خواهیم کرد که در آن درباره نحوه مذاکره با مردم و تبیین حقوق کلی آنها و نحوه دریافت پروانه و اقداماتی که باید در شهرداری ها انجام دهند را بیان خواهیم کرد. همچنین چگونگی همکاری همسایگان و تجمیع پلاک ها با یکدیگر نیز بررسی خواهند شد؛ چرا که در پلاک های ریزدانه نمی‌توان بناهای پایدار احداث کرد. اولویت ما تجمیع است، مردم را برای تجمیع و نوسازی بافتها ترغیب کنید.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران ضمن تشریح برنامه‌های این همایش دو روزه، به دوره‌های آموزشی نحوه مذاکره با مردم، تبیین حقوق کلی، مطالبه گری، تسهیلات بانکی، معرفی مشوق‌های سرمایه گذاری، جلسات ویژه توجیه مالکان برای اعتماد به سرمایه گذاران، جلسه با همسایگان در حوزه بازآفرینی، همچنین برگزاری جلسات با گروه‌های مردمی برای کمک به ساخت مسکن و تامین خدمات روبنایی و زیربنایی به علاوه جلسات مربوط به راه روستایی اشاره کرد.

وی با تاکید بافت های فرسوده را بهترین محل برای اعتلای معماری ایرانی - اسلامی و به کارگیری نمادهای متناسب با فرهنگ ایرانی دانست و ابراز امیدواری کرد تا پایان سال 1403 حدود ۱۲۰ هزار نقطه در بازآفرینی شهری با شاخص های معماری ایرانی - اسلامی خواهیم رسید.

وی با بیان اینکه بازآفرینی شهری یکی از بخش های پیشرو در نهضت ملی مسکن است، افزود: تا کنون به ۲۶۶ هزار واحد رسیده ایم و تا پایان سال به ۴۰۰ هزار واحد می رسیم. البته با حضور نیروهای جهادی امیدواریم از این عدد هم بالاتر برویم و رکورد دولت های پس از انقلاب را بشکنیم.

پرداخت پنج نوع وام برای نوسازی در بافت های فرسوده

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره میزان تسهیلات نوسازی گفت: درخصوص تسهیلات بانکی در بافت های فرسوده پنج نوع وام قابل دریافت است. اول تسهیلاتی به میزان وام نهضت ملی مسکن تا سقف ۵۵۰ میلیون تومان است که تسهیلات ارزان قیمتی است. در برنامه هفتم نیز خبر خوش این است که با تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان، واحدهای بافت های فرسوده از تمامی تخفیفات و حمایت های نهضت ملی مسکن تا سقف پنج طبقه استفاده کنند.

به گفته آیینی، محور سوم تسهیلات اسکان موقت است. محور چهارم پرداخت وام در بافت های تاریخی است. نوع پنجم، تسهیلات اسکان موقت در بافت های تاریخی را شامل می‌شود. در این زمینه مثل نهضت ملی مسکن برخی بانک ها همکاری می‌کنند و برخی همکاری لازم را ندارند. اما در سال ۱۴۰۲ روند اعطای تسهیلات نسبت به گذشته مقداری بهتر شده است.

توضیح درباره طرح کلید به کلید واگذاری آپارتمان با ۴۰ درصد تخفیف در ازای خانه فرسوده

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره طرح کلید به کلید بیان کرد: یکی از بخش های آموزشی در گردهمایی جهادی، ابزار تشویقی کلید به کلید است. در این زمینه به ساکنان بافت های فرسوده اولویت خود را برای نوسازی اعلام می‌کنیم. یکی از امکاناتی هم که به ساکنان ارایه می‌شود ارایه زمین یا آپارتمان معوض از طرف دولت در ازای واحد فرسوده ساکنان است.

وی ادامه داد: برابر قانون برنامه هفتم توسعه، کسانی که در بافت فرسوده واحد در اختیار دارند این امکان برایشان فراهم است که واحد خود را با واحد مسکونی نوسازی شده در محدوده های بازآفرینی، زمین دولتی  یا واحد مسکونی در شهرهای جدید معاوضه کنند. برای تشویق ساکنان نیز یا واحد آنها با ۴۰ درصد افزایش داده می‌شود یا واحدهای ما با ۴۰ درصد تخفیف داده می‌شود. در این زمینه سامانه‌ای راه‌اندازی می‌کنیم که مردم بتوانند در قالب طرح کلید به کلید واحد مدنظر خود را انتخاب کنند.

به گزارش جماران، در بخش دیگری از این نشست، سردار ابوالفضل طهماسبی ـ جانشین سازمان بسیج سازندگی - اظهار کرد: در سال ۱۴۰۲ در حوزه مرمت و تکمیل واحدهای مسکونی اقشار آسیب‌پذیر و مددجویان کمیته امداد و بهزیستی بیش از ۱۲ هزار خانه را ساختیم. به ۱۶۳۸ روستا آبرسانی کردیم و این کار ادامه دارد. همچنین آسفالت ۱۷۰۰ کیلومتر راه مزارع روستایی انجام شد. در بخش آبخیزداری ۸۳۴ پروژه به اجرا رسید.

طهماسبی افزود: در حوزه بازآفرینی شهری، طرح کرامت را اجرا کردیم. در این زمینه از ظرفیت های سپاه و بسیج سازندگی استفاده شد. در مجموع در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۰ هزار پروژه در مناطق محروم اجرا شد. هدف ما در این حوزه تحقق شعار سال و مردمی سازی نوسازی با حضور ۶۰ هزار گروه جهادی است.

جانشین سازمان بسیج سازندگی تاکید کرد: گردهمایی مشترک ما با وزارت راه و شهرسازی در روزهای ۱۶ و ۱۷ اردیبهشت برگزار می‌شود که در طی این گردهمایی تفاهم‌نامه‌های مختلفی به امضا می‌رسد. حسن گروه های جهادی این است که در آنها فضای مردمی شکل می گیرد و مطالبه گر هستند. این افراد در حوزه عملیاتی و مطالبه‌گری ورود می کنند. در روز اول گردهمایی با حضور کارشناسان وزارت راه و شهرسازی، شرکت بازآفرینی شهری ایران، شرکت عمران شهرهای جدید، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای برگزار می‌شود و در روز ۱۷ اردیبهشت تفاهم‌نامه همکاری میان وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان بسیج مستضعفین و نیز چندین تفاهم‌نامه با شرکت‌های تابعه وزارت راه و شهرسازی منعقد می‌شود.